Morris Minor Club Nederland

Al vaak zijn artikelen geschreven over het gemak waarmee een Morris kan worden omgepoold van + naar - aan massa. Dat gaat ook prima, maar een totaal verwaarloosd onderwerp bij bijna al deze artikelen is de bobine.

In het gunstigste geval krijgt de DTY-ompoler het advies om ook de aansluitingen van de bobine te verwisselen, vaak met de opmerking dat de auto ook goed loopt zonder dat je dat doet.

Dit alles is een onderschatting van het probleem. Bobines voor + aan massa zijn anders dan die voor - aan massa. Laten we eerst eens de werking van het ontstekingssysteem duidelijk maken aan de hand van een illustratief voorbeeld.

Stel je voor: een bergmeertje in Zwitserland; aan de oever, op 1500 m hoogte boven NAP, liggen Heidi en Peter in resp. Lederhosen en Dirndl-jurkje (er is dus al van alles mis, nog voordat de LUCAS-bobine ter sprake komt) en in het dal staat, zo'n 1000 m lager, een op waterkracht werkende electriciteitscentrale voor het opwekken van groene stroom met witte steenkool.

Een indrukwekkende pijp met een lengte van meer dan 1000 m verbindt de bodem van het bergmeer met de turbines van de centrale. Het water stroomt met grote snelheid door deze pijp naar beneden en drijft met enorme kracht de schoepenraderen aan.

Stel je nu voor dat de ingenieur in de centrale plotseling de waterklep in de centrale sluit: in de eerste seconden na deze actie kun je je voorstellen dat het water boven, op de bodem van het meer, nog steeds met enorme snelheid het begin van de pijp instroomt. Er wordt dus in korte tijd een kolossale druk opgebouwd in de pijp. Neem even aan dat alles heel blijft (doe dit experiment niet zelf thuis!) en je kunt je voorstellen dat deze druk leidt tot een terugkerende watermassa van een kubieke kilometer die in het meer een indrukwekkende fontein veroorzaakt.

Te verwachten is dat Heidi en Peter geheel doorweekt en ontredderd jodelend naar het dal rennen en een onsamenhangend LochNess-achtig verhaal vertellen, argwanend bekeken door de dorpelingen, die besluiten dit alles om meerdere redenen maar niet aan grootvader te vertellen.

Dit eenvoudige voorbeeld maakt hopelijk wel duidelijk, dat het plotseling onderbreken van een (water-) stroom tot een hoge druk + ontlading kan leiden, mits er een vast  punt of een basis is (de klep in de centrale) waartegen deze druk zich kan afzetten.

In de Morris zit de bobine geschakeld tussen de contactpunten (CB = aarde = plus ) en de accu (via contactslot = SW = min 12Volt); als de contactpunten openen wordt de stroom plotseling onderbroken; de spanning die nu in de bobine wordt opgebouwd zet zich via de -12 Volt aansluiting af tegen de accu en ontlaadt zich via de bougie.

De interne bouw van de bobine is zodanig, dat (het knooppunt van de primaire en) de secundaire spoel zich via de SW of min aansluiting ook moet kunnen afzetten tegen de accu.

Als je dus de bobine-aansluitingen wei verwisselt bij het ompolen, komt het "afzetpunt" aan de contactpuntenkant te zitten en dat is een min of meer zwevend punt geworden, omdat die juist open zijn gegaan. De spanning in de bobine heeft geen vaste referentie meer en dat gaat ten koste van de kracht van de vonk.

Als je de aansluitingen niet verwisselt is de stroomrichting in de bobine omgekeerd en kun je je voorstellen dat de vonk niet overspringt van de centrale elektrode naar de massa-elektrode van de bougie, maar juist omgekeerd.

In het eerste geval is de vonk ondermaats. in het tweede geval gaat hij de verkeerde kant op: in beide gevallen doet de Morris het gewoon, zij het niet optimaal natuurlijk. Koop voor de omgepoolde Minor een Duitse Bosch-bobine (alle Duitse auto's hadden min-aan-massa) of een LUCAS-bobine van het latere type met geïsoleerde primaire wikkeling; de Bosch-bobines kosten ongeveer 30 euro en zijn alom verkrijgbaar.

Let op de weerstand van de primaire wikkeling: deze moet minstens 3 Ohm bedragen.